દર વર્ષે વધુમાં વધુ વૃક્ષો વાવવા અને ઉછેરવાની કાળજી લેવી જોઈએ. આથી, હવામાં ભેજનું પ્રમાણ જળવાશે અને વાતાવરણનું પ્રદૂષણ અટકશે.

સિંચાઈ અને પીવા માટે પાણી મેળવવા માટે ઉંડા કૂવા ખોદવા અને ખેત-તલાવડીઓ તૈયાર કરવી. ગામ નજીક વહેતી નદી, ખાડી, કે નાની નદીના કેટલાક ભાગોમાં આડબંધો બાંધીને પાણીનો સંગ્રહ કરવો.

ભૂગર્ભ જળનો જથ્થો વધારવા માટે ચોમાસાનું પાણી જમીનમાં ઉતારવાના પ્રયત્નો કરવાં.

ભૂસ્ખલન સામાન્ય રીતે ભારે વરસાદવાળા અને ભૂકંપપ્રવણ વિસ્તારોમાં વધુ થાય છે, કારણ કે ભારે વરસાદ અથવા ભૂકંપથી ધરતીની સપાટી પરના પથ્થરો તૂટી પડે છે.

હું મારા મિત્રને અનાજ, કપડાં, દવાઓ, રસોઈના સાધનો-વાસણો, ગાદલા વગેરે જરૂરી વસ્તુઓ પૂરી પાડીશ.

મિત્ર અને તેના પરિવારના દરેક સભ્ય માટે રહેવા માટેનું બંદોબસ્ત કરી આપીશ.

એવા સમયે ગામલોકોને ઉકાળીને પાણી પીવા માટે સૂચના આપીશ.

મિત્રના ઘરનાં પશુઓ માટે પૂરતું ઘાસ અને સ્વચ્છ પાણી ઉપલબ્ધ કરવાની વ્યવસ્થા કરીશ.

મિત્રના ઘરમાં પૂરથી આવેલા કચરાના નિકાલ માટે મિત્રો સાથે મળીને કામ કરીશ.

પૂરથી નુકસાન પામેલા ગામના રસ્તાઓને દુરસ્ત કરવા શ્રમયજ્ઞમાં જોડાઈશ.

પૂરગ્રસ્ત ક્ષેત્રમાં રહેલી સેવાસંસ્થાઓમાં જોડાઈને રાહતકાર્યમાં સહકાર આપીશ.

જો આપણે મૃત જ્વાળામુખી વિસ્તારમાં રહેતા હોત, તો નીચેના લાભો મળતાં:

1. લાવાની કાળી જમીન ખૂબ જ ફળદ્રુપ હોય છે, જેથી ખેતીમાં ઊત્પાદન વધુ થાય છે.
2. જ્વાળામુખીના ઢોળાવ પરની માટીમાં ખેતી કરીને વધુ પાક મળી શકે છે.
3. લાવાની જમીનમાંથી ગંધક અને સુરોખાર જેવા ઉપયોગી દ્રવ્યો મેળવી શકાય છે.
4. લાવાની જમીનમાંથી પારો, ઍન્ટિમની, સીસું, જસત, ટંગ્સ્ટન અને કલાઈ જેવી કિંમતી ખનીજstoffe મળે છે, જે ઉદ્યોગોમાં ઉપયોગમાં લઈ શકાય છે.
5. આ વિસ્તારોમાંથી હીરા મળી આવે છે.
6. આ પ્રદેશોમાં ચામડીના કેટલાક રોગો મટે છે.

ભારતમાં સરકારને પ્રત્યક્ષ અથવા પરોક્ષ રીતે લોકો પાસેથી સત્તા મળે છે. આ કારણે ભારત પ્રજાસત્તાક લોકશાહી દેશ છે. દેશનું શાસન કોઇ વિશિષ્ટ વર્ગના હાથમાં નથી.

રાજ્યવહીવટના તમામ હોદ્દાઓ ધર્મ, જાતિ અથવા સ્ત્રી-પુરુષના ભેદભાવ વિના દરેક માટે ખુલ્લા છે. ભારતની પ્રજા ચુંટણી દ્વારા કોઇપણ સરકારને પદભ્રષ્ટ કરીને નવી સરકાર રચવાની સાર્વભૌમ સત્તા ધરાવે છે. આથી ભારતને ‘પ્રજાસત્તાક દેશ’ કહેવામાં આવે છે.

બંધારણ વિના કોઈ પણ દેશનો રાજ્યવહીવટ શક્ય નથી. દેશના શાસનની કલ્પના પણ બંધારણ વિના અશક્ય છે. બંધારણ દ્વારા જ સરકારનું સ્વરૂપ અને શાસનપદ્ધતિ નક્કી થાય છે. ઘણા ઉદ્દેશો બંધારણ દ્વારા સિદ્ધ થઈ શકે છે.

બંધારણ એક એવો દસ્તાવેજ છે જે મૂલ્યો અને આદર્શોને સૂત્રબદ્ધ કરે છે. પ્રજાએ પસંદ કરેલા પ્રતિનિધિઓ બંધારણ અનુસાર શાસન ચલાવે છે, અને સત્તાનો દુરુપયોગ ન થાય તે માટે બંધારણમાં નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે.

આપણા બંધારણની મુખ્ય વિશેષતાઓ આ મુજબ છે:

• લોકશાહી શાસનપદ્ધતિ
• ધર્મનિરપેક્ષતા
• પ્રજાસત્તાક રાજય
• પ્રજાનું સાર્વભૌમત્વ
• સમાજવાદી સમાજરચના
• લેખિત બંધારણ

ભારતના બંધારણના મુખ્ય ઘડવૈયાઓમાં જવાહરલાલ નહેરૂ, ડૉ. રાજેન્દ્રપ્રસાદ, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ, મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ, શ્યામાપ્રસાદ મુકર્જી અને સરદાર બલદેવસિંહ જેવા રાષ્ટ્રીય નેતાઓ હતા.

ઉપરાંત, બંધારણસભામાં અલ્લાદી કૃષ્ણસ્વામી ઐયર, ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકર અને ડૉ. કનૈયાલાલ એમ. મુનશી જેવા બંધારણીય નિષ્ણાતો હતા. એંગ્લો-ઇન્ડિયનોના પ્રતિનિધિ તરીકે ફ્રેન્ક ઍન્થની અને પારસીઓના પ્રતિનિધિ તરીકે એચ. પી. મોદી હતા. મહિલા સભ્યોમાં સરોજિની નાયડુ અને વિજયાલક્ષ્મી પંડિતનો સમાવેશ થાય છે.

બંધારણસભાના અધ્યક્ષ તરીકે ડૉ. રાજેન્દ્રપ્રસાદને પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. બંધારણનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવા માટે, બંધારણસભાએ ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરના અધ્યક્ષપદ હેઠળ ડ્રાફ્ટિંગ કમિટીની રચના કરી હતી.

દેશના સંચાલનને યોગ્ય રીતે ચલાવવા માટે બનાવવામાં આવેલા નિયમોને ‘બંધારણ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

બંધારણ ચોક્કસ સિદ્ધાંતો, લક્ષ્યો અને આદર્શોને આધારે રચવામાં આવે છે. આ દસ્તાવેજ લેખિત અથવા અલેખિત સ્વરૂપમાં હોઈ શકે છે અને તે પ્રજાના દ્વારા પસંદ કરાયેલા પ્રતિનિધિઓ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવવો જોઈએ.

બંધારણના માધ્યમથી અનેક ઉદ્દેશો સિદ્ધ થાય છે. આ દસ્તાવેજ આદર્શોને સુત્રબદ્ધ કરે છે અને તે દેશની સરકારના પ્રકાર અને શાસનપદ્ધતિને નિર્ધારિત કરે છે.

પૃથ્વી પરનાં ચાર આવરણો – મૃદાવરણ, વાતાવરણ, જલાવરણ અને જીવાવરણ – ધરાવે છે અત્યંત ગાઢ સંબંધ. આ આવરણોના સંયુક્ત પરિણામે પૃથ્વી પર સજીવો માટે અનુકૂળ ભૌગોલિક પરિસ્થિતિ નિર્માણ થઈ છે.

મૃદાવરણે માનવી, પ્રાણીઓ અને વનસ્પતિને જીવન વ્યવહાર માટે કઠણ જમીન પૂરી પાડી છે. મૃદાવરણ પર જીવતા તમામ સજીવોને પીવા માટે મીઠું પાણી જલાવરણે હવા વિના કોઈ પણ પ્રકારનું જીવન સંભવી નથી. મૃદાવરણ, જલાવરણ અને વાતાવરણને લીધે પૃથ્વી પર જીવાવરણનું સર્જન થયું.

સજીવોને કારણે વાતાવરણ સર્જાયું છે. લીલી વનસ્પતિ ઑક્સિજનનું સંયોજનો પાણી અને CO₂ લઈ તેમાંથી કાર્બન અને હાઇડ્રૉજનયુક્ત રસાયણો રૂપે પોતાનો ખોરાક બનાવે છે અને ઑક્સિજન વાયુ હવામાં છોડે છે. પ્રાણીઓ શક્તિ મેળવવા વનસ્પતિ ખાય છે અને પર્યાવરણમાં પાણી અને CO₂ નું ઉત્સર્જન કરે છે. વનસ્પતિ દ્વારા ખડકોનું વિદાવરણ થાય છે. ઘાસ અને જંગલો જમીનને લાગતો ઘસારો લીમો પાડે છે. આમ, પૃથ્વી પરનાં ચારેય આવરણોનો એકબીજા સાથે ગાઢ સંબંધ છે.