સાઈકલની ટ્યુબમાં વાલ્વટ્યુબ બેસાડેલી હોય છે. વાલ્વટ્યુબ સાઈકલની ટ્યુબમાં ભરેલી હવાને બહાર નીકળવા દેતી નથી. વળી જ્યારે સાઈકલની ટ્યુબમાં પંપ વડે હવા ભરવામાં આવે છે ત્યારે વાલ્વટ્યુબમાં દબાણથી આવતી હવા વાલ્વ પરની ચુસ્ત બેસાડેલી રબરની નળીને ઊંચી કરી સાઈકલની ટ્યુબમાં ભરાય છે. આમ, વાલ્વટ્યુબની મદદથી સાઈકલની ટ

ખેડ શા માટે કરવામાં આવે છે ?

▶ ખેડ કરવાથી જમીનના મોટા ઢેફાં-નાના કણમાં ફેરવાય છે.
▶ જમીન ઉપર – નીચે થાય છે.
▶ જમીન પોચી બને છે, જેથી બીજનું અંકુરણ સરળતાથી થાય.
▶ ખાતરનું સંમિશ્રણ થાય છે
▶ નીંદણ દૂર થાય છે
▶ હવાની અવરજવર થાય છે જેથી સૂક્ષ્મજીવોની વૃદ્ધિ સારી થાય છે
▶ જમીનની ભેજધારણ શક્તિ વધે છે.

➤ અળસિયાં જમીનની અંદર રહીને જમીનને ખોદીને ઉપર-નીચે કરે છે આથી જમીન પોચી બને છે.

➤ સેન્દ્રિય પદાર્થોનો ઉમેરો કરે છે.

➤ તેઓ કેટલાક નકામા પદાર્થોમાંથી ખાતર બનાવે છે જેને વર્મી–કમ્પોસ્ટ ખાતર કહે છે

ખેત પદ્ધતિ એટલે :

પાક ઉછેરવા માટે સમયાંતરે ખેડૂત દ્વારા કરવામાં આવતી પ્રવૃત્તિ અથવા કાર્યને ખેત પદ્ધતિ (Agricultural practices) કહે છે.

ખેત પદ્ધતિનાં નામ :

ખેત પદ્ધતિઓ નીચે મુજબ છે :

• (i) ભૂમિને તૈયાર કરવી
• (ii) રોપણી (વાવણી)
• (iii) કુદરતી અને કૃત્રિમ ખાતર આપવું
• (iv) સિંચાઈ
• (v) નીંદણથી રક્ષણ
• (vi) લણણી
• (vii) સંગ્રહ

પાક એટલે શું?

કોઈ એક જ પ્રકારના છોડને કોઈ સ્થાન પર મોટી માત્રામાં ઉછેરવામાં આવે તો તેને પાક કહે છે.

દા.ત., ઘઉંનો પાક – આનો અર્થ ખેતરમાં વાવેલા, ઉછેરવામાં આવેલાં બધા જ છોડ ઘઉંના છે.

પાકના પ્રકાર :

પાકના ઘણા પ્રકારો છે, પરંતુ તેમને વર્ગીકૃત કરવાની સૌથી સામાન્ય રીતોમાંની એક ઋતુઓના આધારે છે જેમાં તેઓ વાવવામાં આવે છે:

• રવી પાક:આ પાક શિયાળામાં વાવવામાં આવે છે અને વસંત ઋતુમાં કાઢવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય રવી પાકોમાં ઘઉં, જુવાર, બાજરી, મગફળી અને રાઈનો સમાવેશ થાય છે.

• ખરીફ પાક:આ પાક ચોમાસા દરમિયાન વાવવામાં આવે છે અને શરદ ઋતુમાં કાઢવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય ખરીફ પાકોમાં ચોખા, મકાઈ, તુવેર, કપાસ અને સોયાબીનનો સમાવેશ થાય છે.

• ઝાયદ પાક: આ પાક ઉનાળામાં વાવવામાં આવે છે અને પાનખર ઋતુમાં કાઢવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય ઝાયદ પાકોમાં શેરડી, મગફળી, તલ અને કઠોળનો સમાવેશ થાય છે.

પાકને તેમના ઉપયોગના આધારે પણ વર્ગીકૃત કરી શકાય છે, જેમ કે:

• ખાદ્ય પાક: આ પાક માનવ અથવા પ્રાણીઓ દ્વારા ખોરાક તરીકે ખાવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય ખાદ્ય પાકોમાં ધાન્ય, શાકભાજી, ફળો અને કઠોળનો સમાવેશ થાય છે.
• ચારણ પાક: આ પાક પ્રાણીઓને ખવડાવવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય ચારણ પાકોમાં ઘાસ, કલવર અને અલ્ફાલ્ફાનો સમાવેશ થાય છે.
• ફાઇબર પાક: આ પાક કાપડ, કાગળ અથવા અન્ય ઉત્પાદનો બનાવવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા તંતુઓ ઉત્પન્ન કરવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય ફાઇબર પાકોમાં સૂતર, શણ અને રામીનો સમાવેશ થાય છે.
• તેલીબિયા પાક:આ પાક તેમના બીજમાંથી તેલ ઉત્પન્ન કરવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય તેલીબિયા પાકોમાં સોયાબીન, સૂર્યમુખી, રાઈ અને તલનો સમાવેશ થાય છે.
• મસાલા પાક:આ પાક તેમના સ્વાદ અથવા સુગંધ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા મસાલા અથવા મસાલા ઉત્પન્ન કરવા માટે ઉગાડવામાં આવે છે. કેટલાક સામાન્ય મસાલા પાકોમાં મરી, હળદર, મેથી અને ધાણાનો સમાવેશ થાય છે.

બિયારણ વાવતા પહેલાં ખેતરની જમીનને વાવણી યોગ્ય બનાવવામાં આવે છે.

જેને ભૂમિને તૈયાર કરવી કહે છે. ભૂમિને તૈયાર કરવા માટે ખેતરમાં વપરાતા સાધનો કે ઓજારોને ખેત ઓજારો કહે છે.

તેને સાફ અને યોગ્ય બનાવવું માટે તેની સ્થિતિને સુધારવું, જેથી તે કોઈ નવી કામગીરીઓ માટે તૈયાર થાય અને પર્યાવરણની રક્ષા કરી શકે.

આ સામગ્રી પસાર કરવાની જરૂરિયાતો, પાણીની પ્રવાહની સમર્થતા, બજારો, વાતાવરણ, આદિને ધ્યાનમાં લેવું જેથી તે તૈયાર કરવામાં સહાય મળે.