ડોશીમા ની વાર્તા
ડોશીમાની ચમત્કારી શક્તિ
એક ગામમાં ડોશીમા નામની એક વૃદ્ધ મહિલા રહેતી. તે કોઈ સામાન્ય સ્ત્રી ન હતી; ગામના લોકો માનતા કે તે ચમત્કારી શક્તિઓ ધરાવે છે. એમના પ્રભાવથી ગામમાં શાંતિ અને સુખ લાગતું. કોઈની મુશ્કેલી હોય કે કોઈ દુઃખી હોય, ડોશીમાના આશીર્વાદથી બધું સારા માર્ગે ચાલી જાય.
એકવાર ગામમાં ભારે દુર્ઘટના ઘટી. ખેતરોમાં સુકા પડ્યા, પાણી ન મળતા લોકો તરસી રહ્યા. પશુઓ પણ દુઃખી થઈ ગયા. ગામના લોકો હમણાં સુધી આવી તંગી કદી જોઈ ન હતી. લોકો ડોશીમાના ઘર સામે ભેગા થયા અને કહ્યું, “મા, તમારે જ અમને બચાવવું પડશે!”
ડોશીમાએ હળવાશથી આંખ મીંચી અને શાંત રહી. પછી તેણે ગામના વૃદ્ધો અને યૂવાનોને બોલાવ્યા અને કહ્યું, “પ્રકૃતિથી સુમેળપૂર્વક જીવવું એ જ સાચી ચાવી છે. આપણે શીખવું પડશે કે માત્ર ઈશ્વર પર આધાર રાખવાથી નહીં, પણ મહેનત અને એકતા દ્વારા પણ સમસ્યાઓ હલ કરી શકીએ.”
તેણીએ ગામલોકોને એક વિશાળ કૂવા ખોદવા કહ્યું, વૃક્ષો વાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા અને પાણી સાચવવા માટે નવી રીતો અપનાવવાની સલાહ આપી. લોકો આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. તેઓ વિચારતા કે ડોશીમા કોઈ જાદુ કરશે, પણ એમણે તો મહેનત અને સંયમના માર્ગે ચાલવાનું કહ્યું.
ગામલોકોએ મહેનત શરૂ કરી. થોડા જ મહિનાઓમાં કૂવા ખોદવામાં આવ્યા, ખેતરોમાં ફરી લીલોતરી આવી, અને વરસાદ પણ સમયસર આવ્યો. લોકો સમજી ગયા કે સાચો ચમત્કાર આપણાં જ પ્રયત્નોમાં છે.
ડોશીમાએ અંતે ગામલોકોને કહ્યું, “જ્યારે તમે હિંમત નહીં હારો, સંયમ અને મહેનત કરશો, ત્યારે ઈશ્વર પણ તમારું સાથ આપશે.”
આવી હતી ડોશીમાની ચમત્કારી શક્તિ—જે કોઈ જાદુ દ્વારા નહીં, પણ સમજદારી, સંયમ અને મહેનત દ્વારા જ કામ કરતી!
ડોશીમા અને લાલચી વેપારી
એક ગામમાં ડોશીમા નામની બુદ્ધિશાળી વૃદ્ધ સ્ત્રી રહેતી. ગામના બધા લોકો તેમને માન આપતા, કેમ કે તેઓ પ્રેમ, ઈમાનદારી અને પરોપકારમાં વિશ્વાસ રાખતા. તે ગામમાં કોઈની પણ મુશ્કેલી હોય તો સહાય માટે હંમેશા તૈયાર રહેતા.
એજ ગામમાં રમેશ નામનો એક વેપારી રહેતો. તે ખુબ લાલચી અને સ્વાર્થી હતો. વધુ નફો કમાવવાની લાલચમાં, તે ગ્રાહકો સાથે છેતરપીંડી કરતો અને ગરીબ લોકોને ઉંચા ભાવે સામાન વેચતો. ગામલોકો તેની આ સ્વભાવથી પરેશાન હતા, પણ કોઈએ તેને મક્કમ રીતે રોકવાની હિંમત ન કરી.
એક દિવસ રમેશના ઘેર મોટી આર્થિક સમસ્યા આવી. મોસમ ખરાબ જતા તેની તમામ માલસામાનની કિમંત ઘટી ગઈ અને તેને ભારે નુકસાન થયું. ગાઢ ચિંતામાં ગરકાવ થતો રહ્યો, પણ તેનું લોભી મન કોઈને મદદ માગવા દેતું નહોતું. અંતે, ગામલોકોના સુચન પર, તે ડોશીમાના ઘરે પહોંચ્યો.
“મા, મારી હાલત ખરાબ છે. બધું ગુમાવી બેસ્યો છું. હવે શું કરું?” તેણે પ્રાર્થના કરી.
ડોશીમાએ હસીને કહ્યું, “રમેશ, શું તું તૈયાર છે કે તું સાચી રાહ પસંદ કરશે?”
“હા, મા! મારી પાસે બીજું કોઈ વિકલ્પ નથી,” રમેશે ઉત્તર આપ્યો.
ડોશીમાએ તેને એક જૂનું થેલો આપ્યો અને કહ્યું, “આ થેલો તારી આજ સુધીની લાલચ ભરી કમાણી છે. તું જો આમ જ ચાલતો રહેશે, તો કદી શાંતિ નહીં મળે. જો સાચી સફળતા જોઈએ છે, તો તારે સત્ય અને ઈમાનદારીનો માર્ગ અપનાવવો પડશે.”
રમેશે ડોશીમાની વાત માની. તેણે એક દિવસથી જ સાચી કિંમતમાં સામાન વેચવાનું શરૂ કર્યું. હવે લોકો એના દુકાન તરફ ફરી આવવા લાગ્યા. થોડા મહિનાઓમાં તેનો વેપાર ફરીથી ચમકવા લાગ્યો, પણ આ વખતે લોકોનો પ્રેમ અને વિશ્વાસ પણ તેની સાથે હતું.
એક દિવસે તે ફરી ડોશીમાના ઘરે ગયો અને કૃતજ્ઞતાભાવ સાથે કહ્યું, “મા, સાચે જ, લોભે કદી સમૃદ્ધિ લાવી શકતી નથી. ઈમાનદારી અને મહેનતથી મળેલી કમાણી જ સાચું ધન છે!”
ડોશીમા હળવાશથી હસ્યા અને કહ્યું, “અસલી સમૃદ્ધિ હંમેશા સદગુણમાં વસે છે, લાલચમાં નહીં!”
ડોશીમા અને ગરીબ કુંભાર
એક ગામમાં ડોશીમા નામની બુદ્ધિશાળી વૃદ્ધ સ્ત્રી રહેતી, જે ગામ પણે સૌની મદદ માટે હંમેશા તૈયાર રહેતી. ગામના બધા લોકો તેમને સન્માન આપતા, કારણ કે તેઓ સાચા અર્થમાં એક પરોપકારી અને મહાન માણસ હતા. એજ ગામમાં એક ગરીબ કુંભાર રહેતો, જે માટીના વાસણ બનાવીને ગુજરાન ચલાવતો.
કુંભાર મહેનતી અને ઈમાનદાર હતો, પણ તેમ છતાં પણ તેની આર્થિક પરિસ્થિતિ સારી નહોતી. એક વર્ષ ભારે વરસાદને કારણે માટી ખારાબ થઈ ગઈ, અને તે યોગ્ય વાસણ બનાવી શકતો નહોતો. પરિણામે, તેની કમાણી ઓછી થઈ ગઈ અને ભોજન મેળવવું પણ મુશ્કેલ થઈ ગયું.
એક દિવસ, તે ખૂબ દુઃખી થઈને ડોશીમાના ઘરે ગયો અને પ્રાર્થના કરવા લાગ્યો, “મા, હું મહેનત કરું છું, પણ મારી પરિસ્થિતિ સુધરતી નથી. શું મારું નસીબ ખરાબ છે?”
ડોશીમાએ હસીને કહ્યું, “નસીબ નહીં, તારી રીત બદલવાની જરૂર છે. તું જરા અલગ રીતે વિચાર. તું કાંઈક નવીન બનાવવાની કોશિશ કર!”
કુંભારે વિચાર્યું અને એક અનોખા ડિઝાઇનવાળી હાંડી બનાવી. એ હાંડી ખૂબ સુંદર અને મજબૂત હતી. તેણે તેને બજારમાં વેચવા માટે મૂક્યું, અને તેની હાંડી લોકોના મનને ભાવી ગઈ. લોકો તેના હસ્તકલા કળાને વખાણવા લાગ્યા.
થોડા જ મહિનાઓમાં, કુંભારનું નામ ગામથી બહાર પણ પ્રસિદ્ધ થયું. તેની નવી ડિઝાઇનવાળી હાંડીના ઓર્ડર વધવા લાગ્યા. હવે તે ગરીબીમાંથી બહાર આવી ગયો હતો અને સુખી જીવન જીવવા લાગ્યો.
એક દિવસ, તે ફરી ડોશીમાના ઘરે ગયો અને કૃતજ્ઞતાભાવથી કહ્યું, “મા, તમારી એક વાતે મારી જીંદગી બદલી નાખી! હવે હું સમજી ગયો કે મહેનતની સાથે બુદ્ધિ અને નવીન વિચાર અપનાવવો જોઈએ.”
ડોશીમાએ હસીને કહ્યું, “હા, પુત્ર! મહેનત અને સમજદારી સાથે જો તું આગળ વધશે, તો સફળતા તારી કદી સાથે રહેશે!”
ડોશીમાનું જાદૂઈ વરદાન
એક વખતની વાત છે, એક ગામમાં ડોશીમા નામની એક વૃદ્ધ સ્ત્રી રહેતી. તે માત્ર બુદ્ધિશાળી જ નહોતી, પણ ઉદાર અને સહાનુભૂતિથી ભરપૂર હતી. ગામના લોકો તેમને ખૂબ જ માન આપતા, અને જ્યારે કોઈ મુશ્કેલીમાં હોય, ત્યારે તેમની પાસે માર્ગદર્શન લેવા જતા.
ગામમાં એક ગરીબ યુવક વિનય રહેતો. તે ખૂબ મહેનતી હતો, પણ એની કિસ્મત હંમેશા સાથ આપતી નહોતી. છતા, તે ક્યારેય હિંમત હારતો નહોતો. એક દિવસ, તે પોતાના નસીબમાં સુધારો લાવવા માટે ડોશીમાને મળવા ગયો.
“મા, હું ખૂબ મહેનત કરું છું, પણ સફળતા હંમેશા મારા હાથમાંથી ફસલી જાય છે. શું તમે મને કોઈ ઉપાય બતાવી શકો?” વિનય એ વિનંતી કરી.
ડોશીમાએ હળવાશથી હસીને કહ્યું, “પુત્ર, હું તને એક જાદૂઈ વરદાન આપી શકું. જો તું એને સાચી રીતે ઉપયોગમાં લેશ, તો તારી બધી સમસ્યાઓ દૂર થઈ જશે.”
વિનય ઉત્સુકતાથી પૂછ્યું, “શું છે એ વરદાન?”
ડોશીમાએ કહ્યું, “તારી મહેનત અને વિશ્વાસ. આ બે જ તારા માટે સાચું જાદૂઈ વરદાન છે. જો તું એ બંનેને દિન-પ્રતિદિન પ્રમાણિકતાથી જાળવી રાખીશ, તો તારા જીવનમાં અચૂક સફળતા આવશે.”
વિનયને ડોશીમાના શબ્દો તરત જ સમજી ન આવ્યા, પણ તેણે તેના જીવનમાં મહેનત અને વિશ્વાસનો સંકલ્પ કર્યો. થોડા સમય પછી, વિનય એક નવા કામની શરૂઆત કરી. તેની મહેનત અને ધીરજને કારણે થોડા જ મહિનામાં તેનો વ્યવસાય વધી ગયો. હવે લોકો તેની આઈડિયાઓ અને કામ કરવાની પદ્ધતિઓની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા.
કેટલાક વર્ષો બાદ, વિનય ખૂબ ધનિક અને સન્માનિત વ્યક્તિ બની ગયો. એક દિવસ, તે ફરી ડોશીમાને મળવા ગયો અને નમ્રતાથી કહ્યું, “મા, તમારું જાદૂઈ વરદાન ખરેખર મારા જીવનમાં કામ કરી ગયું!”
ડોશીમાએ હસીને જવાબ આપ્યો, “પુત્ર, સાચું જાદૂ તારા આંતરિક વિશ્વાસ અને નિષ્ઠામય શ્રમમાં જ હતું. જો કોઈ વ્યક્તિ સખત મહેનત અને ધીરજ રાખે, તો દુનિયામાં કંઈ પણ અસંભવ નથી!”
ભક્તિ અને શ્રદ્ધાની પરિક્ષા
એક ગામમાં હરીદાસ નામના ભક્ત રહેતા હતા. તેઓ ભગવાન પ્રત્યે અત્યંત શ્રદ્ધાળુ હતા અને તેમનો દિવસ પ્રાર્થના અને સેવા કરવામાં પસાર થતો. તેમની શ્રદ્ધા એટલી પ્રબળ હતી કે લોકો તેમને સંસારના બધાં જ બંધનો છોડીને ભક્તિમાર્ગ અપનાવવા માટે પ્રેરણા રૂપ માનતા.
એક વખત, તેમના ગામમાં એક વિદ્વાન યતિ આવ્યા. યતિએ ગામના લોકો સાથે ચર્ચા કરતાં કહ્યું, “સાચી ભક્તિ અને શ્રદ્ધાની પરિક્ષા ત્યારે થાય જ્યારે કોઈ વ્યક્તિની વિશ્વાસમય ભૂમિકા મુશ્કેલ પરિસ્થિતિમાં પણ અડગ રહે.”
હરીદાસે આ શબ્દો સાંભળ્યા અને વિચાર કર્યો, “મારી શ્રદ્ધા ખરો એ હું કેવી રીતે સાબિત કરી શકું?”
થોડા જ સમય બાદ, ગામમાં એક દુઃખદ ઘટના બની. અચાનક જ અછત આવી અને ખેતરો સુકાઈ ગયા. લોકો દુઃખી થયા, અને ઘણા લોકો ભગવાન પ્રત્યેની શ્રદ્ધામાં શંકા રાખવા લાગ્યા. કેટલાકે તો ભગવાનને દોષ પણ આપ્યો.
પણ હરીદાસની શ્રદ્ધા હલેલી નહોતી. તેણે કહ્યું, “ભગવાન હંમેશા પરિક્ષા લે છે, પણ જે લોકો સાચા ભક્ત હોય, તેઓ હંમેશા ભગવાનની ઇચ્છાને સ્વીકારતા રહે.”
યતિએ હરીદાસની આ અડગતા જોયી અને તેમને કહ્યું, “જો તું સત્યે જ પરમાત્મા પર શ્રદ્ધા રાખે છે, તો તારા ગામ માટે ભવિષ્યમાં કંઈક સારું જરૂર થશે.”
કેટલાક દિવસો પછી, અચાનક જ વાદળો ઘેરાયા અને ભારે વરસાદ પડ્યો. સુકા ખેતરો ફરી લીલાછમ થઈ ગયા. ગામમાં આનંદ છવાઈ ગયો. લોકો હરીદાસ પાસે આવ્યા અને કહ્યું, “અમે ભુલ કરી, તારી શ્રદ્ધા અને ભક્તિ સાચી હતી!”
હરીદાસ હળવી હાસ્ય સાથે બોલ્યા, “ભગવાન હંમેશા અમારી કસોટી લે છે, પણ જો આપણે શાંતિ અને વિશ્વાસથી પ્રાર્થના કરીએ, તો ઈશ્વર આપણી પર કૃપા વરસાવે છે.”
આ ઘટનાથી ગામના લોકો સમજ્યા કે સાચી ભક્તિ અને શ્રદ્ધા કદી પણ દુર્ભાગ્યથી હલતી નથી. હંમેશા પરિક્ષા તો આવે, પણ જો માનવી ઈમાનદાર અને દૃઢ વિશ્વાસ સાથે જીવન જીવતો રહે, તો સફળતા અને સુખ ચોક્કસ મળે.
સચ્ચાઈ અને વિશ્વાસ
એક નાનું ગામ હતું, જ્યાં રાજુ નામનો એક સારો અને ઈમાનદાર છોકરો રહેતો હતો. રાજુનું હૃદય સાફ અને નીર્ભય હતું. તે હંમેશા સત્ય બોલતો અને કોઈની સાથે પણ ખોટું ન બોલતો. તેની આ સચ્ચાઈના કારણે ગામના બધા લોકો તેના પર ભરપૂર વિશ્વાસ કરતા.
એક દિવસ ગામમાં એક વેપારી આવ્યો. તેને ખબર પડી કે ગામમાં એક ખાસ હીરા છે, જેની કિંમત ઘણો મોટો છે. તે હીરો ગામના પ્રમુખ પાસે હતો. વેપારીએ પ્રમુખને ઘણા પૈસાની લાલચ આપી અને હીરો વેચવા માટે કહ્યું, પણ પ્રમુખે એ નકારી કાઢ્યું.
તે વેપારી બુદ્ધિશાળી અને કૌટિલ્યથી ભરેલો હતો. તેને ખબર હતી કે જો કોઈ ઘરમાંથી હીરો ચૂરાવી લેવામાં આવે, તો કોઈને પણ શંકા નહીં આવે. તે રાતે ચોરી કરવા ગયો, પણ કોઈક આવી રહ્યું હોવાથી તે હીરો રસ્તા પર ફેંકી ને ભાગી ગયો.
સવારે રાજુ ગાયોને ચરાવવા ગયો ત્યારે તેને રસ્તા પર એક ચમકતું હીરું મળ્યું. તેને ખબર ન હતી કે આ હીરો કેટલો કિંમતી છે, પણ એ જાણતો હતો કે આ એની માલિકીની વસ્તુ નથી. એટલે તે સીધો ગામના પ્રમુખ પાસે ગયો અને કહ્યું, “મને આ રસ્તા પર મળ્યું, કૃપા કરીને આનું સાચું સ્થાન આપો.”
ગામના પ્રમુખે રાજુની સચ્ચાઈ જોઈ ને કહ્યું, “તારા જેવા સત્યનિષ્ઠ અને વિશ્વાસપાત્ર લોકો જ સમાજ માટે સત્યનો પ્રકાશ લાવે છે.”
ત્યારબાદ, ગામના લોકો રાજુને વધુ માનવા લાગ્યા. વેપારી પણ શરમિગો થઈ ગયો અને પોતાનો ખોટો માર્ગ છોડી સચ્ચાઈના માર્ગે ચાલવા લાગ્યો.
આ ઘટનાએ બધાને શીખવી દીધું કે સચ્ચાઈ અને વિશ્વાસ એ જ સાચું સંપત્તિ છે. સત્તા કે લાલચ તાત્કાલિક ફાયદો આપી શકે, પણ લાંબા સમય સુધી ઈમાનદારી અને સત્યતાની કિંમત જ અફાટ છે.
ડોશીમાનું આશીર્વાદ
એક સમયની વાત છે. એક નાનકડા ગામમાં ડોશીમા રહેતી. ગામના બધા લોકો એમની બહુ ઈજા કરતા. તેઓ માનતા કે ડોશીમાના આશીર્વાદથી બધું સારું થતું. જે કોઈ દુઃખી હોય, તે ડોશીમાની પાસે જઈને શાંતિ મેળવતો.
ગામમાં એક ગરીબ કુંભાર રહેતો, જે કુંડાઓ અને માટલા બનાવતો, પણ તેને એના શ્રમનું યોગ્ય ફળ મળતું નહીં. એકવાર તેનું બધું માટીનું કામ તૂટી ગયું અને એ ખૂબ દુઃખી થયો. તે ડોશીમાની પાસે ગયો અને પોતાનો દુઃખદર્ગ બતાવ્યો. ડોશીમાએ હસીને કહ્યું, “બેટા, ધીરજ રાખ. શ્રમ અને વિશ્વાસ રાખી શરુ કર. તું જોશે કે તારા હાથનું કામ જ તને આગળ લઈ જશે.”
કુંભારે ફરી માટી એકઠી કરી અને વધુ મહેનતથી કામ કર્યું. હંમેશા નિષ્ઠાથી શ્રમ કરતો રહ્યો. થોડી જ મહિનાઓમાં ગામના અને આસપાસના લોકો એની સુંદર કળાને વખાણવા લાગ્યા. બધાએ એની કળાને ઓળખી અને ઓર્ડર મળવા લાગ્યા. થોડી જ વારમાં તે ગામનો એક સફળ અને ધનિક કુંભાર બની ગયો.
એક દિવસ કુંભાર ડોશીમાને મળવા ગયો. તેણે કૃતજ્ઞતાભેર કહ્યું, “માતા, તમારા આશીર્વાદ અને માર્ગદર્શનના કારણે જ આજે હું આ ઉંચાઈએ પહોંચ્યો છું.” ડોશીમા હસીને બોલ્યા, “બેટા, મારા આશીર્વાદથી વધારે તારી શ્રમશક્તિ અને નિષ્ઠા તને આગળ લાવી છે. શ્રમ અને સત્યનો માર્ગ ક્યારેય નિષ્ફળ થતો નથી.”
આ વાત સાંભળીને ગામના બાકી લોકો પણ સમજ્યા કે શ્રમ અને સત્ય સાથે જોડાયેલા લોકો માટે જીવનમાં સફળતા નક્કી હોય છે. ડોશીમાના આશીર્વાદ માત્ર એક પ્રેરણા હતી, સાચી જીત તો કુંભારની મહેનતની હતી.
ન્યાયપ્રિય ડોશીમા
એક ગામમાં ડોશીમા રહેતી, જેઓ ન્યાય માટે પ્રસિદ્ધ હતા. કોઈ પણ વિવાદ કે તણાવ ગામમાં ઉભો થાય, ત્યારે બધાને ખાત્રી હતી કે ડોશીમાનું નિર્ણય હંમેશા સત્ય અને ન્યાય પર આધારિત હશે. ગામના રાજા પણ ડોશીમાના ન્યાયની પ્રશંસા કરતા.
એક દિવસ ગામમાં બે વેપારીઓ વચ્ચે વાદ વિવાદ થયો. એક વેપારીનો દાવો હતો કે બીજા વેપારીએ એની અમૂલ્ય ચાંદીની ભથ્થીએ ભરેલી થેલી ચોરી લીધી. બીજો વેપારી કહતો કે એના પર ખોટા આરોપ લગાવવામાં આવ્યા છે. આખું ગામ એકઠું થયું અને આખરે બંને ડોશીમાની પાસે ન્યાય માગવા પહોંચ્યા.
ડોશીમાએ બે વ્યાપારીઓની વાત ધ્યાનથી સાંભળી અને એક વિચાર કર્યો. પછી એમણે એક કળાકારને બોલાવ્યો અને એક સરખી થેલી બનાવવાની વિનંતી કરી. જ્યારે થેલી બની ગઈ, ત્યારે ડોશીમાએ બંનેને કહ્યું, “જો તમારે સત્ય સાબિત કરવું છે, તો જેની થેલી છે, તેને એની સાચી ઓળખ આપવી પડશે.”
સાચા વેપારીને તેની થેલીની ટાંકોની એક વિશિષ્ટ ડિઝાઇન યાદ હતી. એણે ડોશીમાને એ ડિઝાઇન વિશે કહ્યું. ડોશીમાએ ચોરી કરનારને પૂછ્યું કે તેની થેલીમાં શું વિશેષતા છે, પણ તે કંઈ જ ન કહી શક્યો. આખરે સત્ય સામે આવ્યું અને ચોરી કરનાર પોતાનું સિર ઝુકાવીને સ્વીકાર કરી લેતો થયો.
ગામના લોકો ડોશીમાની ન્યાયપ્રિયતા જોઈને ખૂબ પ્રભાવિત થયા. રાજાએ પણ એમના ન્યાયની બિરદાવ કરી. ડોશીમાએ સાબિત કર્યું કે સત્ય અને ન્યાય હંમેશા વિજયી થાય, અને એક ન્યાયપ્રિય વ્યક્તિનાં નિર્ણયો હંમેશા સૌના માટે ઉદ્દાહરણરૂપ હોય છે.
સજ્જન અને દુર્જન વચ્ચેનો ભેદ
એક ગામમાં બે મિત્રો રહેતા હતા – રમેશ અને સુરેશ. બંનેની નિકટતા બાળપણથી હતી, પણ તેમનું સ્વભાવ એકબીજા કરતાં બિલ્કુલ વિપરીત હતું. રમેશ સજ્જન, ઉદાર અને સહાનુભૂતિ ધરાવતો માણસ હતો, જ્યારે સુરેશ સ્વાર્થપ્રયોજનથી ભરેલો અને દુર્જન સ્વભાવ ધરાવતો હતો.
એક દિવસ ગામમાં એક વૃદ્ધ સાધુ આવ્યા. તેઓ ભિક્ષા માગતા એક એક ઘરની આગળ જતાં. રમેશે તેમની પાસે જઈ પુછ્યું, “મહારાજ, તમને કોઈ સહાય જોઈતી હોય તો મને કહો.” સાધુએ પ્રેમભરી નજરે જોયું અને કહ્યું, “બેટા, મને માત્ર એક ઘૂંટડો પાણી અને બે ટુકડા રોટલી આપશો?” રમેશે મક્કમતા વિતાવે નહિ, તરત જ ઘરમાંથી રોટલી અને પાણી લાવીને સાધુને આપ્યું. સાધુએ આશીર્વાદ આપીને કહ્યું, “તારો ભવિષ્ય તેજસ્વી થશે.”
બીજી બાજુ, જ્યારે સાધુ સુરેશના દરવાજા પાસે ગયા, ત્યારે સુરેશે ગુસ્સે ભરાઈને કહ્યું, “મારી પાસે કંઈ પણ નથી, જાઓ અહીંથી!” અને ભડકતો દરવાજો બંધ કરી દીધો. સાધુ શાંત હસ્યા અને ચાલ્યા ગયા.
કેટલાક વર્ષો પછી, રમેશ ગામમાં એક સમૃદ્ધ અને આદરણીય માણસ તરીકે જાણીતા થયા. તેમની ઉદારતા અને સજ્જનતા બધાને પ્રભાવિત કરતી. સુરેશ, બીજી તરફ, હંમેશા મૂંઝવણમાં રહેતો, તેના દુર્જન સ્વભાવને કારણે લોકો તેને દૂર રાખતા. એક દિવસ, જ્યારે સુરેશને તકલીફ પડી, ત્યારે આખું ગામ એને મદદ કરવા તૈયાર ન હતું. તે સમજ્યો કે દુર્જન સ્વભાવ આખરે માત્ર એકલતા અને દુઃખ જ આપે છે.
આ પ્રસ્તુતિ સ્પષ્ટ કરે છે કે સજ્જનતા માણસને આદર અને સમૃદ્ધિ આપે છે, જ્યારે દુર્જનતા અંતે એકલતા અને નિરાધારતા તરફ દોરી જાય છે.
ગરીબ મહિલાની પ્રાર્થના અને ડોશીમા
એક નાના ગામમાં કમલા નામની ગરીબ મહિલા રહેતી હતી. તેના પતિનું મૃત્યુ થઇ ગયું હતું, અને તે એકલવાયી સખત મહેનત કરીને પોતાના બે નાના બાળકોને ઉછેરી રહી હતી. કમલાના જીવનમાં ઘણા સંઘર્ષો હતા, છતાં તે કદી હિંમત હારતી નહોતી. તે હંમેશા ઈશ્વર પર વિશ્વાસ રાખીને પ્રાર્થના કરતી અને મહેનત કરવાનું ચાલુ રાખતી.
એકવાર ગામમાં એક મોટી દુર્ઘટના બની. ભારે વરસાદ અને તોફાનને કારણે તેના ઘરની છત તૂટી પડી. તે અને તેના બાળકો પરેશાન થઈ ગયા. હવે તેમનાં પાસે રહેવાનું કોઈ સ્થાન નહોતું. કમલાએ ઘણાં લોકોને સહાય માટે વિનંતી કરી, પરંતુ કોઈએ મદદ કરી નહીં. થાકી ગયેલી કમલા આખી રાત ભગવાન પાસે પ્રાર્થના કરતી રહી.
સાંભળીને, એક ધણધણીતી પ્રકાશવાળી માયાવતી સ્ત્રી કમલાના સપનામાં આવી. તે ડોશીમા હતી. કમલાએ માથું ઝૂકાવીને પ્રાર્થના કરી, “માતા, કૃપા કરીને મારી મદદ કરો. મારા બાળકો માટે મને થોડી આશરો આપો.” ડોશીમાએ હસીને કહ્યું, “બેટા, વિશ્વાસ રાખ. તું સચ્ચી છે અને તારી મહેનત કદી વ્યર્થ નહીં જાય.”
સપનામાં જોવા મળેલા ચમત્કાર બાદ, કમલા સવારે ઊઠીને એક અજાયબી જોયી. ગામના કેટલાક સજ્જન લોકો એકઠા થઈ ગયા હતા. તેઓએ મળીને કમલાનું ઘર ફરીથી બાંધવાનું નક્કી કર્યું. થોડા દિવસોમાં જ તેનો નવું ઘર બની ગયું. આ બધું જોઈને કમલાને સમઝાયું કે ડોશીમાના આશીર્વાદ અને તેની વિશ્વાસભરી પ્રાર્થનાએ જ આ કરી બતાવ્યું.
આ વાતનો સાર એ છે કે સત્ય, મહેનત અને શ્રદ્ધા કદી વ્યર્થ નથી જાય. જો કોઈ સારા હ્રદયથી પ્રાર્થના કરે, તો ઈશ્વર અથવા સદ્મનો અવતાર બનીને મદદ કરવા ચોક્કસ આવે છે.
